a monsieur monsiur Z,,
van Bellegem meire1 a la commune de marcke
arrondissement de courtraij departement de la lijs a flander
sito sito om te bestellen aen petrus
van de wiele tot marcke paris
Dezen 28 augustij 1813 zeer beminden vader Ende moeder
zusters en Broeders, vrienden, Ende goede kennisse
geluk ende benedictie2. wat aengaet van mij, Jk
joseph van de wiele, ik ben
gelukkelijk tot paris gearriveert, en ik ben tweemael aengesproken3
geweest langst de weg, eerstmael als ik quaem in ponc4,
14 uren van paris, maer de jendarmes5 en kost mijn
geschrift niet lezen, zoo dat hij mij liet gaen, den tweede
keer, als ik quaem in de stad senli(s) daer zeijden zij dat
mijn geschrift goed was, zoodat zij mij ook lieten gaen, ik
ben in paris getreden den 26, twee dagen eer als het geschreven
stond, wat aengaet van 't pleijzier langs de weg, en kan jk
al niet veele zeggen, ik altijd alleen zijnde, heb ik met haesten
daer naer toe gegaen, want ik gevoelde wel hoe veel het koste,
maer al gelijk, had ik geweten dat ik daer zoo wel gekomen
was, ik had wel langer langs de weg geweest, ik hebbe mij te
meer gehaest om mijn ouders te ontlasten6, maer
Eijlaes, het is mijn ongeluk, als ik in paris quaem, ik ben
naer mijn casseirrens7 gegaen, alwaer ik eerstmael
geweest had, maer 't was daer al ander volk, ten waeren geen
tijrailleurs8 meer te vinden, ik Ben van daer naer
courbevaux9 gegaen, daer was het 13ste regiment,
maer 'k en heb 'er niet aenveird geweest, zij hebben mij een
briefken gegeven en ik moest gaen naer de casseirrens de la
vinceinen10, daer den overschot van de regimenten
al zijn, zij hebben mij daer voor de capetein gebragt, en
de capetein heeft mijn brieven bezien, en mij gezonden met
Eenen corperael naer de cornel11, en als ik bij
hem quaem, hij heeft ook mijn brieven bezien, en ook mij naer
veel soorten12 gevraegt, en ook van mijn kleeren,
maer ik en cond hem niet antworden nog niet zeggen mids13
ik de taele niet en kan, daerme heb ik ook groote misserie
gehad langs de weg, den cononel heeft ook een Brief geschreven
en aen de corperael gegeven den welken met mij gegaen is naer
den Bureau van 't prison militaire14 montague genaamd
die mij ook in differente plaetzen aengeteekend heeft want
daer en was niemand die wiste dat ik weg was, daer hebben zij
mij in 't prison gesteken, daer dat er een groote menigte van
volk in is en al deserteurs en meestendeel al vlaemmingen,
veele van de garde imperial en het zelve volk die met mij gedeserteerd
zijn zijn daer ook in Egtenis15 en zij zijn gepakt
geweest aen laon d***d van 't departemen(t) de leine16,
en zij beklaegen nu ook wel hunnen staed want daer is zoodanig
aermoede dat het onzeggelijk is, met alle een pond en half
brood en anders geen slaepinge, als op het stroij dar dat het
vol ongrij17 is croage18 ziekten en quellingen,
want daer is een onverdraegelijken stank, men zegt dat vijf
jaer den travot19 zal zijn daer is zoo menig rijkmans
kind die in die aermoede is nog kleeren nog niet om hun lighaem
te dekken, en daer is een groote ziekte zoo dat er veele sterven
van gebrek en van armoe20 en ik en wete niet of
ik lange hier zal moeten Blijven of niet, ten zijn nog geene
alzoo inkom(en)21 gelijk ik ter zijnder wel die
gewillig22 in gegaen zijn maer zij zijn gebonden
naar paris gebragt vader En moeder gij zult nu aenslegen23
zijn want 't is ik die de boete betaele had ik mogen mijne
zin het had een geen uijtval24 gehad want daer en
was niemand die van mij wiste daerom zijt mij gedagtig in ul.
gebeden joseph
van de wiele peijsd op mij en gij moet niet
weder schrijven ik zal voorder zien hoe het gaed daerom zijt
mij gedagtig in ul gebeden joseph van
de wiele Aantekeningen Brief Nr 222 Gestraften en Krijgsgevangenen
N 142 MARKE
1
Burgemeester. 2 Zegen. 3 Aangehouden
ter controle. 4 Misschien Poix; maar dat is meer
dan 14 uur van Parijs. 5 Gendarmes. 6
Niet tot financiële last zijn. 7 Kazerne.
8 Tirailleurs, infanteristen. 9 Courbevoie
(Nanterre, Parijs). 10 Vincennes. 11
Kolonel. 12 Naar allerlei. 13 Doordat.
14 Militaire gevangenis. 15 Hechtenis.
16 L' Aisne. 17 Ongrui, ongroei, ongedierte.
18 Krauwage, huiduitslag, schurft. 19 Traveaux,
graafwerken. 20 Ontberingen. 21 Ingekomen,
binnengekomen. 22 Uit eigen wil (juist zoals ik).
23 Aangeslagen, pijnlijk getroffen. 24
Verkeerd resultaat; hebben zijn ouders hem na desertie aangeraden
zich vrijwillig te melden?