Brief Nr 222 Gestraften en Krijgsgevangenen

N 142 MARKE

a monsieur monsiur Z,, van Bellegem meire1 a la commune de marcke arrondissement de courtraij departement de la lijs a flander sito sito om te bestellen aen petrus van de wiele tot marcke

paris Dezen 28 augustij 1813

zeer beminden vader Ende moeder zusters en Broeders, vrienden, Ende goede kennisse

geluk ende benedictie2. wat aengaet van mij, Jk joseph van de wiele, ik ben gelukkelijk tot paris gearriveert, en ik ben tweemael aengesproken3 geweest langst de weg, eerstmael als ik quaem in ponc4, 14 uren van paris, maer de jendarmes5 en kost mijn geschrift niet lezen, zoo dat hij mij liet gaen, den tweede keer, als ik quaem in de stad senli(s) daer zeijden zij dat mijn geschrift goed was, zoodat zij mij ook lieten gaen, ik ben in paris getreden den 26, twee dagen eer als het geschreven stond, wat aengaet van 't pleijzier langs de weg, en kan jk al niet veele zeggen, ik altijd alleen zijnde, heb ik met haesten daer naer toe gegaen, want ik gevoelde wel hoe veel het koste, maer al gelijk, had ik geweten dat ik daer zoo wel gekomen was, ik had wel langer langs de weg geweest, ik hebbe mij te meer gehaest om mijn ouders te ontlasten6, maer Eijlaes, het is mijn ongeluk, als ik in paris quaem, ik ben naer mijn casseirrens7 gegaen, alwaer ik eerstmael geweest had, maer 't was daer al ander volk, ten waeren geen tijrailleurs8 meer te vinden, ik Ben van daer naer courbevaux9 gegaen, daer was het 13ste regiment, maer 'k en heb 'er niet aenveird geweest, zij hebben mij een briefken gegeven en ik moest gaen naer de casseirrens de la vinceinen10, daer den overschot van de regimenten al zijn, zij hebben mij daer voor de capetein gebragt, en de capetein heeft mijn brieven bezien, en mij gezonden met Eenen corperael naer de cornel11, en als ik bij hem quaem, hij heeft ook mijn brieven bezien, en ook mij naer veel soorten12 gevraegt, en ook van mijn kleeren, maer ik en cond hem niet antworden nog niet zeggen mids13 ik de taele niet en kan, daerme heb ik ook groote misserie gehad langs de weg, den cononel heeft ook een Brief geschreven en aen de corperael gegeven den welken met mij gegaen is naer den Bureau van 't prison militaire14 montague genaamd die mij ook in differente plaetzen aengeteekend heeft want daer en was niemand die wiste dat ik weg was, daer hebben zij mij in 't prison gesteken, daer dat er een groote menigte van volk in is en al deserteurs en meestendeel al vlaemmingen, veele van de garde imperial en het zelve volk die met mij gedeserteerd zijn zijn daer ook in Egtenis15 en zij zijn gepakt geweest aen laon d***d van 't departemen(t) de leine16, en zij beklaegen nu ook wel hunnen staed want daer is zoodanig aermoede dat het onzeggelijk is, met alle een pond en half brood en anders geen slaepinge, als op het stroij dar dat het vol ongrij17 is croage18 ziekten en quellingen, want daer is een onverdraegelijken stank, men zegt dat vijf jaer den travot19 zal zijn daer is zoo menig rijkmans kind die in die aermoede is nog kleeren nog niet om hun lighaem te dekken, en daer is een groote ziekte zoo dat er veele sterven van gebrek en van armoe20 en ik en wete niet of ik lange hier zal moeten Blijven of niet, ten zijn nog geene alzoo inkom(en)21 gelijk ik ter zijnder wel die gewillig22 in gegaen zijn maer zij zijn gebonden naar paris gebragt vader En moeder gij zult nu aenslegen23 zijn want 't is ik die de boete betaele had ik mogen mijne zin het had een geen uijtval24 gehad want daer en was niemand die van mij wiste daerom zijt mij gedagtig in ul. gebeden

joseph van de wiele

peijsd op mij en gij moet niet weder schrijven ik zal voorder zien hoe het gaed daerom zijt mij gedagtig in ul gebeden joseph van de wiele

Aantekeningen


1 Burgemeester. 2 Zegen. 3 Aangehouden ter controle. 4 Misschien Poix; maar dat is meer dan 14 uur van Parijs. 5 Gendarmes. 6 Niet tot financiële last zijn. 7 Kazerne. 8 Tirailleurs, infanteristen. 9 Courbevoie (Nanterre, Parijs). 10 Vincennes. 11 Kolonel. 12 Naar allerlei. 13 Doordat. 14 Militaire gevangenis. 15 Hechtenis. 16 L' Aisne. 17 Ongrui, ongroei, ongedierte. 18 Krauwage, huiduitslag, schurft. 19 Traveaux, graafwerken. 20 Ontberingen. 21 Ingekomen, binnengekomen. 22 Uit eigen wil (juist zoals ik). 23 Aangeslagen, pijnlijk getroffen. 24 Verkeerd resultaat; hebben zijn ouders hem na desertie aangeraden zich vrijwillig te melden?


Zie de originelen         

Site van Jan van Bakel