Die vader eindelijk ...

Ja, daar lees je dat artikel in de NRC van 15 maart met de titel Nu besef ik dat mijn vader een oorlogstrauma had. En beter zijn jouw gevoelens in relatie tot jouw vader nooit onder woorden gebracht. Beter gezegd: nooit heb je je eigen gevoelens tegenover je eigen vader zo aan het licht zien komen, plotseling in hun volle waarheid en werkelijkheid. Zonder dat je ze ooit zo voor jezelf onder woorden gebracht had. Nooit had je ze zo ervaren. En nooit ook had je je je vader zo voorgesteld. Plotseling staat dus een werkelijkheid voor je geest die je nooit gekend hebt. Je ervaart het als iets volkomen nieuws ook al betreft het iemand die je je hele jeugd hebt meegemaakt. En van heel dichtbij en van dag tot dag. Het is thans niet zo dat het ene traditionele beeld vervangen wordt door een ander. Eigenlijk was er misschien zelfs geen beeld. Er was alleen iemand dichtbij tot wie je geen toenadering had. Je broertjes en zusjes hadden dat wel. Die hadden ook met hem te maken, wanneer ze blij waren of wanneer ze huilden. Maar jij niet. Praatte hij ooit met je? Je kunt het je niet herinneren. Hij praatte wel met anderen. Met iemand op wie hij op dat moment boos was. Of zelfs als hij een grapje maakte. Soms maakte hij met iemand een grapje. Maar niet met jou. Zodoende - zo realiseer je je ook - was er in jouw hoofd altijd die vraag wie of wat hij eigenlijk was. Je had daar geen idee van. Je was ook nooit vertrouwelijk met hem. Misschien was je heel diep in je binnenste altijd bang voor hem en van de weeromstuit altijd zo oppassend dat hij niet boos hoefde te worden op je.

En nu lees je dat artikel in die krant van 15 maart. Het is intussen het zeven-en-vijftigste jaar na zijn dood. En je leest die regels en alles gaat in een keer over hem. Je had natuurlijk geen hekel aan hem, maar evenmin voelde je iets goeds voor hem in je hart. Er was voor jou geen plaats in zijn hart. Zelfs toen hij stierf heb je niet gehuild. Je zat op de laatste zondag wel aan zijn bed en je zag dat hij leed. Maar jullie waren niet bij elkaar. Hij daar op dat bed met pijn en gesloten ogen en jij daar op die stoel. In die laatste toestand waar niets meer mogelijk was. En nu dus dat stukje in de krant. Ik zou eruit moeten citeren. Wat zeg ik, ik zou het hier moeten kopiëren zodat u nog beter zou begrijpen hoe hard dat nodig was. Dat ik deze dingen eindelijk opschrijf. Dingen die ik nooit zo goed geweten heb. Die ik nu pas ontdek in mijn eigen hoofd. Eindelijk. Beter opschrijven dan janken.

Voetnoot NRC-Weekend, O&D12, zaterdag 15 maart & Zondag 16 maart: Ronaldus Koreman (1952), Het Nabestaan, Nu besef ik dat mijn vader een oorlogstrauma had. Ondertekend Gijsbert van Es.

Jan van Bakel, 13 april 2014

janvanbakel.nl

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.

Terug naar boven