|
 Jan van Bakel. |
Dagboek Zuid-Afrika
Vorige: 16 juli 1981
Terug naar hoofdmenu.
Escombe 17 juli 1981
Maar nou, zegt Jos, nou ik het gewoon ben om alleen te zijn, nou zou ik misschien wel op een flat kunnen wonen. Vroeger kon ik het niet. O verschrikkelijk. In de weekenden. Je kunt wel de stad inlopen. Maar dat doe je ook niet altijd. Of in een café gaan zitten. Daarom woonde ik toen in Johannesburg ongeveer twee jaar in een hotel. We zitten te praten over het huis met de tuin waar hij nou woont. En al die andere plaatsen waar hij vroeger heeft gewoond. Johannesburg, Estcourt, Wentworth, Durban; hotels, kosthuizen, alleen bij vreemden in huis. Hij heeft er wel een tijd over gedacht om te trouwen. Of anders gezegd, op zeker moment, zegt hij, heeft hij bewust gekozen voor het vrijgezellenbestaan. Hij heeft zich bewust heengezet over zijn eenzaamheidsgevoelens. Hij dacht dat hij daaraan kapot ging, hij zou er gek van geworden zijn. Hij heeft allerlei werk gehad. Eerst bij Tricot-Best. Ruzie gekregen. Naar Holland terug. Weer met Tricot-Best in contact gekomen en toen weer naar Zuid-Afrika. Ik ken natuurlijk niet alle details. Jos praat over alles te weinig systematisch om een duidelijk samenhangend beeld te kunnen krijgen. Maar hij heeft enige tijd in de houtwinning gewerkt. Grote bomen omzagen met kettingzagen die op benzinemotoren werken. Dat is een mooi vrij werk. Eigen baas. Dat gold ook voor de paar jaar dat hij hier in Durban overal her en der in de café's speelmachines had staan. Die machines waren zijn eigendom. Hij moest ze onderhouden en leegmaken. De eigenaar van het café of wat het dan ook was kreeg een derde van de opbrengst. Jos reed rond van de ene machine naar de andere of zat thuis aan de telefoon om bereikbaar te zijn in geval van storingen. Toen is de regering belasting gaan eisen over die apparaten en toen heeft Jos ze verkocht. Hij is toen gaan werken in de snoepfabriek van Beacan Sweets waar hij nu nog is. Zijn inkomen was met de speelmachines wel beter dan nou, maar nou heeft hij een veel grotere zekerheid. Alleen weet hij natuurlijk niet wat hem boven het hoofd hangt als zijn huurcontract hier afloopt. Maart 1984 is dat. Wat hij dan gaat doen? Misschien wel op een flat wonen? Ja misschien wel. Maar het zal hem wel pijn doen als hij dan hier de vogels en zijn vrijheid in de steek moet laten. Maar ja, misschien staat hij er mettertijd wel anders tegenover. Misschien is hij dan wel in staat op een flat te wonen. Ik word door zijn argumenten niet overtuigd. En ik heb vaag de indruk dat Jos het zelf ook niet helemaal gelooft.
We hebben gisteravond uitgebreid zitten praten over allerlei. Jos heeft verteld over wat hem
is overkomen, althans een paar bijzondere dingen. Hoe hij in Johannesburg werd gearresteerd
nadat "een Jood" hem had aangewezen als de man die bij hem gestolen goed was komen
verkopen. Jos had nadien een nieuwe auto gekocht en de valsheid van de aangifte bleek, toen
ze verklaarden dat hij in "deze" auto was gekomen. Jos kon natuurlijk bewijzen dat hij die
toen nog niet had. Maar hij had toen ongeveer een hele dag vastgezeten. Later is hij naar
een advokaat gegaan om te vragen hoe hij van die Jood schadevergoeding kon krijgen wegens
valse beschuldiging. Maar die advokaat scheepte hem af. Jos heeft er nog spijt van dat hij
dat niet doorgezet heeft. Jos is niet zo gemakkelijk. Ik denk dat je heel wat last met hem
hebt als je ruzie met hem krijgt. Hij vertelt een onduidelijk verhaal over die kennis van hem
die hij eens flink op zijn sodemieter heeft geslagen. Hij is daarvoor wel veroordeeld, 50
rand of zo, maar dat had hij er graag voor over gehad. En die rothond die tegenwoordig zijn
konijnen vernietigt, die moet er een keer aan geloven. Jos ziet er niet tegenop, zegt hij,
om, zodra als hij weet waar dat beest thuis is, met zijn wapen ernaar toe te gaan en het dier
dood te schieten waar de baas bij staat. Daar krijgt hij dan natuurlijk wel last mee, maar
dat kan hem niet schelen.
Jos zou het huis waar hij nou woont wel weer opnieuw willen huren na 1984. Hij heeft daar ook wel kans van, denkt hij. Hij kan redelijk goed overweg met de eigenares. Misschien, als hij een hogere huur wil betalen en het dak wil repareren, zal dat wel lukken. Op langere termijn denkt Jos nog naar Nederland terug te komen. Om daar AOW te krijgen.Op zijn vraag vertellen wij dat wij denken dat hij dat zonder probleem kan krijgen. Hij is immers Nederlander. Waar hij wil gaan wonen is niet ter sprake geweest. Ik ben bang dat die terugkomst een grote teleurstelling wordt. Hij heeft hier wel foto's met Nuenense landschappen aan de muur hangen, maar ik weet niet of Jos zich realiseert dat alles wat daarmee verband houdt alleen nog maar bestaat in zijn herinnering. En dat er niks aan zal blijken te beantwoorden als hij er in Holland naar komt zoeken.
We hebben gisteravond bepraat wat we maandagmorgen zullen gaan doen. Ongeveer besloten is dat we niet in één dag in het Kruger Wildpark zullen proberen te komen. Beter in twee dagen. Dan kun je nog eens rustig ergens uitstappen en rondkijken. Woensdag rijden we dan het park in en zoeken naar wild en kijken naar wat we zien willen. Jos houdt er rekening mee dat we donderdag nog een keer het park ingaan.
(...)
Vandaag is het winderig weer met veel, snel waaiende wolken. Die komen uit het zuiden. Heel anders dan gisteren. Misschien verandert het nog.
Verder: 19 juli 1981
Jan van Bakel, Zuidafrikaans dagboek.
janvanbakel.nl
Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.