Religie en recht

Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.

Soms lees ik wel eens iets waar ik het minder mee eens ben. Zo heb ik het met de uitspraken van Gerrie ter Haar, bijzonder hoogleraar voor Religie, Mensenrechten en Sociale verandering, met wie Bas Blokker sprak in de NRC van zaterdag 22 april, een beetje moeilijk. U hebt het natuurlijk ook gelezen, dus een samenvatting zult u van mij niet verwachten. Een min of meer nauwkeurig idee over haar gedachten krijg je door twee uitspraken van haar naast elkaar te leggen. Vooreerst deze: "Niemand wil de scheiding van kerk en staat loslaten, hoor, ook de Afrikaanse gemeenschappen niet die ik heb meegemaakt. Maar je hoeft er ook niet zo krampachtig aan vast te houden". Het staat in de krant tussen aanhalingstekens, en ook het woordje "hoor" laat wel denken dat het letterlijk van de spreekster afkomstig is. En verder: "Je bent in Nederland - en het gaat toch om de rechten van Nederland - meerderjarig bij 18. En dan gaat het niet aan om die te verlagen omdat het je toevallig goed uitkomt." Ook deze tussen aanhalingstekens. Als je de onzalige inval krijgt om die twee grootheden, "scheiding van kerk en staat" en "meerderjarigheid bij 18", over te plaatsen naar het andere citaat, knapt er ergens wat. Zou er, als je de toestanden in de maatschappij een beetje wil sturen - denk erom, dat wil ik er wel bijgezegd hebben - toch geen behoefte zijn aan een criterium dat aangeeft welke dingen in de eerste zin passen en welke in de andere? Onaantastbare rijtjes maken dus met "Aan X hoef je niet zo krampachtig vast te houden" en "Y mag je niet veranderen als het je toevallig goed uitkomt".

Voor die laatste heb ik er wel een paar, voor mezelf dan, hoor, want een politieke partij ziet u mij niet zo gauw oprichten. Het uitgangspunt bijvoorbeeld dat nimmer rechten ontleend kunnen worden aan enige, ook eventueel religieuze, geschreven tekst buiten de grondwet. Of de gedachte dat de vrijheid van de geest nooit een excuus mag zijn voor geestdrijvers, orangisten noch moslims, hooligans noch christenen. Niet omdat ze niet zouden mogen denken wat ze willen, maar omdat wij daar geen boodschap aan hebben. En de hypothese dat vrijdenkers minder gevaarlijk zijn dan gelovigen.

Jan van Bakel, 25 april 2000.

janvanbakel.nl

Terug naar boven

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.