Jan van Bakel.



Anno 2000

Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.


Een Groene-debat is ook al geen waarmerk meer voor kwaliteit. Waar gaan we toch naar toe? Het deed niet veel pijn toen ik op blz. 8 van De Groene Amsterdammer van 13 mei 2000 met De zwarte holocaust begon, maar toen stootte ik mijn grote teen aan het volgende: Angelo La Cruz: "Het idee dat de ratio superieur is, is inderdaad een typisch geval van eurocentrisme..." Na zoiets denk ik me ineens de rest van het onafhankelijk weekblad tot aan blz. 55 toe helemaal blank. Eén groot heelal van leegte als sprakeloos commentaar. Maar nee hoor, Professor Alex van Stipriaan, hoogleraar geschiedenis van niet-westerse samenlevingen te Rotterdam, weet weliswaar niet direct veel te zeggen op de vorige spreker maar bakt een broodje van zijn eigen deeg dat we ook verderop nog zullen proeven: Er bestaan ook heel andere verhalen en die zijn ook wetenschappelijk, maar wel Afrikaans of Aziatisch. Hij bedoelt, dat het om emotionele verhalen gaat en niet om rationele verhalen zoals Piet Emmer, Leids hoogleraar Geschiedenis van de Europese expansie, ze vertelt. Dat zijn dus twee koekjes over de ratio. Luister echter even naar het volgende. Emmer:

    "Het zou kunnen zijn dat als je zwart bent je andere dingen in de geschiedenis ziet dan wanneer je wit bent. Dat geef ik graag toe. Ik wil daar echter niet over spreken. Als de onderzoeker niet kan worden ingewisseld vindt er een soort geschiedschrijving plaats waar ik geen deel aan wil hebben. Of de onderzoeker nu zwart of wit is, je hebt bronnen en je probeert een zo goed mogelijk objectief beeld te geven. Ik begrijp dat er een andere geschiedschrijving bestaat, maar die wil ik er niet bij betrekken."
En dan volgt Biekman: "U bent toch professor?". Begrijpt U het dan begrijp ik het. En Emmer: "Vandaar dat ik zeg wat ik zeg." Die Piet, uitstekend. Maar hoor Van Stipriaan: "Dat vind ik nou heel ouderwets, anno 2000, zo'n standpunt."

Laat ik nou altijd gedacht hebben dat een mens iets is met drie functies. Zijn ratio produceert ware uitspraken, zijn moraal produceert oordelen over goed en kwaad en zijn gevoel produceert iets wat we alleen gevoelens kunnen noemen: liefde, haat, wrok, angst, droefheid, boosheid, berusting, geluk e.d. En dat de wetenschap zich binnen het domein van die eerste functie dient af te spelen, net als een debat trouwens. En dat zijn dus twee redenen waarom die Van Stipriaan beter iets anders kan gaan doen. Iets samen met La Cruz. Ik kom kijken.

Jan van Bakel, 13 mei 2000.


janvanbakel.nl

Terug naar boven

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.