Jan van Bakel.



Krol en de Paus

Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.


Mijn broer, ik zal hem A. noemen, heeft ongeveer dezelfde katholieke opvoeding genoten als ik. En op dezelfde wijze als ik is hij gegroeid tot het inzicht dat het geloof der vaderen te armzalig van filosofische structuur is om een mens zijn leven te kunnen richten. Maar anders dan ik heeft hij ook alles wat in de wereld van dat christendom meebestond, daarvoor ook kenmerkend was hoewel minder van belang bij van hogerhand in stand gehouden bedreiging en disciplinering, mede belast met zijn afschuw en van zich afgelegd. Ik bedoel de passieloze oosterse abstinentie, de lijdzaamheid, de heilige afzijdigheid van grote wil en groot streven, de afstandelijkheid ten opzichte van weelde, voorspoed en gezondheid, de tevredenheid met het weinige, de wind, de zon, de evenmens, de grassen en bloemen van de weiden, de avond over het gebergte. Niet het Paulinische christendom dus maar eerder dat alles wat opstraalt uit en zich lezen laat in De Imitatione Christi van Thomas a Kempis. Je kunt ook zeggen de filosofische thematiek van de oosterse wijsheid die ook aanwezig was in hoofd en hart van de woestijnprofeet Jezus, die honderden jaren later is zoekgemaakt door alles wat hiervan het tegendeel was en tot vandaag de inspiratie vormt van die andere Paulus in Rome. En dat betekent voor die broer van mij dus toch een verarming die niet bij uitsluiting zìjn geschiedenis is maar die ook onze westerse wereld er niet beter op heeft gemaakt.

Ik zeg niet dat mijn broer A. een tegenstander is van al dat ontroerende moois, maar hij heeft dit gedachtegoed in het scheefgegroeide christendom niet onderkend, of onthouden, hij is het daar kwijtgeraakt. Het is - kan men dan denken - te betreuren dat zulke wijsheid tot ons is gekomen als een geur die het christendom aankleefde en zo als randverschijnsel en bijzaak samen met het ware christendom ten onder is gegaan. Wij zijn blijven zitten met een winkel van oninteressante gedachten, de Heilige Maagd van Fatima met haar interventie bij de moordaanslag op de paus, de heiligverklaringen en dogmatische uitspraken over met lichaam en ziel ten hemel opgenomen zijn en weet ik wat allemaal meer het vrome volk wordt voorgehouden. Het jubeljaar, de heilige deur, de christenen die in het colosseum voor de leeuwen werden gegooid. En al dat overbodige en op hoge toon gesproken vermaan over zedelijkheid en menselijke procreatie, maar ook over de big bang en het verbod aan de wetenschap om te spreken over wat daaraan voorafging: het territorium van de Schepper. Niets wat maar enigszins filosofisch van waarde is. Geblaas, geronk, dreigement, alleenrecht op de metafysica en dat alles verpakt in onbenullige poespas.

En toch, ook hier weer is de onzin geen alleenrecht voor de Paus en zijn imperium. Wat immers leest men op een stille zomerdag in een Nederlandse courant?

    Het openbaar ministerie in Amsterdam zal de paus niet vervolgen naar aanleiding van de aangifte die H. Krol heeft gedaan. De hoofdredacteur van de Gay Krant had de paus wegens discriminatie aangeklaagd. Dat deed hij omdat Johannes Paulus II op 9 juli onder meer zei dat homoseksualiteit een objectieve stoornis is, die tegen de natuurwet indruist. Volgens het OM geniet de paus universele immuniteit van jurisdictie als hoofd van de roomskatholieke kerk, de kerkelijke staat en als hoogste vertegenwoordiger van de Heilige Stoel. Het OM baseert zich op één van de uitzonderingen in het volkenrecht. (ANP)
    (NRC 17 juli 2000).

Daar moet nodig iets bijgezegd worden. Niet over de onzinnige term immuniteit van jurisdictie maar vooreerst over de argumentatie van het OM. Als hoofd van de roomskatholieke kerk is een non-argument omdat zoiets in het internationale verkeer niet bestaat en niet telt. Het is op zijn best een particuliere organisatie. Halfslachtig staat er dan bij de kerkelijke staat. Wie de zin verder leest kan er niet mee uit de voeten. Is misschien bedoeld van de kerkelijke staat of is dit een soort van toelichting bij de voorafgaande roomskatholieke kerk? En als hoogste vertegenwoordiger van de Heilige Stoel. Wat is dat nou weer? Iets anders dan de kerkelijke staat of, beter duidelijkheidshalve, het Vaticaan? Waarom niet gewoon: als bevriend staatshoofd? Het OM kronkelt en zwalkt op verdachte wijze.

Maar dan de eigenlijke zaak. Je mag tegenwoordig zeggen dat er geen causaal verband is tussen Aids en HIV. Ook gezegd door een bevriend staatshoofd, maar alleen Mandela heeft er zwakjes tegen geprotesteerd en zeker geen beroep gedaan op de rechter. Waarom mag iemand niet van mening zijn dat homoseksualiteit een objectieve stoornis is die tegen de natuurwet indruist? Mag iemand niet denken wat hij wil? Of mag hij het wel denken maar niet zeggen? Is er dan geen vrijheid van meningsuiting? Niet als iemand er zich door beledigd voelt? Ja, je kunt je wel beledigd achten doordat van runderen worst wordt gemaakt, runderen, hoog ontwikkelde zoogdieren binnen de evolutie zoals wij. Wie maakt dat uit of zoiets terecht is? Beledigen kun je alleen personen. Laat Krol dus nou eens komen uitleggen dat zijn gevoel van belediging een objectieve staat heeft en van groter gewicht en belang is dan het recht op vrije meningsuiting van Johannes Paulus. En hoe iemand beledigd kan zijn door iets wat hij tegelijkertijd onzin vindt. Laat hij liever duidelijk aantonen dat de paus het bij het verkeerde eind heeft. Dat moet toch mogelijk zijn waar een natuurwet aan de orde komt? Of erkent Krol die natuurwet niet? Of heeft hij die nooit ergens gelezen? Laat ie dat dan zeggen en op fatsoenlijke wijze in discussie gaan. In plaats van direct beledigd (?) naar de politie te lopen. En, terzijde, dat zou mijn broer A. zeker ook veel leuker vinden.

Jan van Bakel, 18 juli 2000.
janvanbakel.nl

Terug naar boven

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.