Evangelische onraad

Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.

Dat er seksuele onraad in de Kerk van Rome is zal niet veel mensen verbazen. Geen goeie familie of ze wordt wel eens bezocht door rampspoeden. U weet waarom het gaat: Het Vaticaan erkent seksueel misbruik nonnen zegt de krant. (NRC 21-3-01, voorpagina). Priesters en missionarissen kiezen nonnen uit omdat het gevaar voor besmetting met aids bij hen minder groot wordt geacht dan bij prostituees. Er wordt dus hardop bij gerekend. Het Japanse leger zou er nog wat van kunnen leren. Maar niks om je over te verbazen. Er zijn zoveel mannen in de wereld, van Washington tot Parijs en ook wel elders denk ik, die een leven leiden als Casanova zonder dat er zelfs maar schande over wordt gesproken. Zodat we in het millennium der globalisering niet zo makkelijk meer van kleur verschieten. Maar je kunt er wel enkele gedachten bij krijgen die het overwegen waard zijn.

Marc Leijendekker doet dat ook, en wel onder de titel Seksueel misbruik met theologisch argument. Hij wijst erop dat de nonnen systematisch tot nederigheid en gehoorzaamheid tegenover de clerus zijn opgevoed en dat het dus, theologisch geredeneerd, niet vreemd is dat zij zich zo gedwee onderwerpen. Terwijl ik Leijendekker las, ging voortdurend de gedachte door mijn hoofd: man, waarom stoot je nou niet door tot het wezenlijke punt dat aan de orde moet komen: het punt van de Evangelische Raden. Ik moet u misschien eerst even op het spoor brengen. De oude katholieke zedenleer zegt:

Om tot de christelijke volmaaktheid te komen, heeft Christus, in het Evangelie, ook

middelen aangeraden, welke wij daarom Evangelische Raden noemen. (...) De Evangelische Raden zijn deze drie: vrijwillige armoede, eeuwige zuiverheid, volkomen gehoorzaamheid.

Het zijn de drie punten waarop de kloosterling zich bij eeuwige gelofte en dus voor zijn hele leven vastlegt. Hoe het precies in elkaar steekt voor de zogenaamde wereldse (dwz niet kloosterlijke) geestelijkheid is een beetje moeilijk. Die zijn wel gehoorzaamheid verschuldigd aan de bisschop, ze moeten een celibatair leven leiden, maar armoede is een andere zaak. Wat er ook van zij, onze moeder de Heilige Kerk heeft deze edele deugden ingezet in een weldoordachte machinatie ter onderwerping van mensen en tot muurvaste vestiging van haar macht en haar alleenrecht. Wie kent niet de eenvoudige, vaak niet opperbest geschoolde, kloosterzusters die tot op hoge leeftijd worden uitgebuit. Zelfstandigheid en rust krijgen ze nooit, iedere gulden die ze uitgeven moeten ze eerst gaan vragen want hun AOW komt in de kas van de baas (bazin). Daar hebben ze voor gekozen, zo luidt de smoes. Denk niet dat ze in staat zijn om zich te bevrijden.

Als ik Leijendekker was zou ik niet vechten (eventueel) tegen de hoofdoekjes van de moslims, maar (in elk geval eerst) tegen de levenslange contracten die in het voetbal verboden zijn maar binnen de kloosters nog altijd worden getolereerd. Vanwege de zogenaamde godsdienstvrijheid, zo heet dat. Godsdienstvrijheid, prima. Maar niks tegen de wet, of je nou voorzitter bent van een voetbalclub of van een kloosterorde. Je ziet wat ervan komt. De evangelische raden zijn de wortel van het kwaad. Niet dat er tegen die deugden - zolang je er de gehoorzaamheid tenminste buiten laat, want die heeft met deugdzaamheid niets te maken - op zichzelf iets in te brengen valt. Voor onthechting en ascetisme heb ik groot respect, meer dan voor onmatigheid, losbandigheid en hedonisme. Maar het kwaad is die onderwerping welke haar instrument vindt in de eeuwige gelofte. Wilt u een goed voorbeeld hoe die een mens mishandelt? Leest u dan van Willem Grossouw Alles is van U, zijn autobiografie kan men zeggen. En zie daar hoe hij, nadat hij de Paus een brief had geschreven om ontheven te worden van zijn celibataire gelofte om in het huwelijk te kunnen treden, nimmer (NOOIT) een antwoord kreeg. En hoe kardinaal Alfrink hem een dag of wat voor zijn huwelijk kwam zeggen dat hij van Rome te horen had gekregen dat hij de goedkeuring kon geven op voorwaarde dat Grossouw zijn leerstoel aan de KUN zou opgeven. Maar dat laatste wilde Alfrink nu maar even terzijde laten. Twee dingen dus: een op hondse wijze uitgeoefende macht en een onkreukbaar karakter - dat ik overigens niet begrijp hoor, vergis u niet - dat daaraan lijdt zoals alleen een onkreukbaar karakter in staat is te doen.

Jan van Bakel, 21 maart 2001.

janvanbakel.nl

Terug naar boven

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.