|
|
De wereld van Bush
Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.
Op de teletekst van 14 januari lees ik
Een Amerikaanse president Bush is flauwgevallen toen hij in een Wit Huis naar de
footballwedstrijd op een televisie keek.
Hij viel daardoor van een bank. Medisch onderzoek wees uit dat er niets ernstigs aan een hand was.
Uit het gebruik van de lidwoorden kun je altijd duidelijk aflezen hoe een wereld in elkaar zit.
Als ik in deze laatste zin zeg de wereld, is voor iedereen duidelijk dat ik net als de lezer
aanneem dat er één en niet meer dan één wereld bestaat waarin wij allemaal samen leven. Gebruik ik
een, dan laat ik in het midden hoeveel werelden er bestaan en pretendeer ik dat, over wat voor
of welke wereld dan ook wij praten, de gedane uitspraak altijd geldig is.
Het bepaalde lidwoord geeft aan dat in de wereld waarin spreker en hoorder zich samen bevinden
er geen mogelijkheid van misverstand is waarover ze het samen hebben. Zo is het in dorpsgemeenschappen
van de oude stempel zo gesteld, dat duidelijk is waarover het gaat als ze praten over de
pastoor, den dokter, den burger, de schoenmaker of de stier.
Als de geciteerde tekst voor iemand vreemd aandoet is de oorzaak dan ook gelegen in de vreemde
eigenschappen van de wereld waarover het gaat. Het is kennelijk kwestieus wie of wat bedoeld wordt
met een Amerikaanse president Bush, met een Wit Huis (of althans waar die hoofdletters
op slaan), met een bank en met een hand. Doordat al die zinsdelen onbepaald zijn
wordt de wereld waarin alles zich afspeelt een heel bijzondere. In elk geval is het niet de wereld
die wij kennen met zodanige precisie dat we er niet meer over hoeven na te denken welke dat is.
Het enige wat in deze wereld zo vast is als een huis is de dagelijkse footballwedstrijd, die kennelijk
altijd wel op een of andere televisie te zien is. En natuurlijk dat die president, welke dat dan ook
mag geweest zijn, niet beschadigd was aan één van zijn handen, aangenomen dat er dat toch gewoon twee waren.
Maar, lieve lezer, ik heb een toer gebouwd. De tekst luidde niet zo als die boven staat, maar wel als volgt:
De Amerikaanse president Bush is flauwgevallen toen hij in het Witte Huis naar een
footballwedstrijd op de televisie keek.
Hij viel daardoor van de bank. Medisch onderzoek wees uit dat er niets ernstigs aan de hand was.
En u ziet, zo zijn we weer thuis. Alles speelt zich af in de ons zo vertrouwde wereld. Nergens wordt
door gebruik van lidwoorden iets in de ruimte opgehangen wat in ons standaardmodel vast is, en
evenmin wordt er iets als vastigheid voorgesteld dat voor ons enige hachelijkheid heeft.
Maar iets bijzonders is er toch wel aan de mededeling. Mijn mond althans viel open toen ik me realiseerde
dat Bush op de bank zit als hij televisie kijkt. Net een mens.
Jan van Bakel, 14 januari 2002.
janvanbakel.nl Terug naar boven Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.
|
|
