Diens dier

Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief Entr'actes
Terug naar hoofdmenu.

In de strijd om de Nederlandse pronomina heeft zich nu ook het dier gemengd. Het min of meer ouderwetse pronomen dier komt niet veel meer voor, maar diens schijnt onvergankelijk te zijn. Ik heb zelfs de indruk dat het zich volop uitbreidt. Natuurlijk loopt het woord gevaar van karakter en gebruikswijze te veranderen, voornamelijk uit de pen van een beetje omhoog gevallen intellectuelen die er hun eigen status mee proberen te verhogen. Soms is het, vergeleken met het bezittelijk voornaamwoord zijn waarmee het in concurrentie ligt, uiterst functioneel, zoals in : Gysbreght van Aemstel (door Joost van de Vondel) (en diens Leven door Geeraerdt Brandt). Maar vaak is het gewoon gewichtig gebruikt in plaats van zijn. Zie bijvoorbeeld : De Heer D.A. Verspoor in diens hoedanigheid van niet-raadslid te ontslaan. Ook zo in : Bij navraag bij NN blijkt dat tot diens grote verbazing (...). Maar dat het woord op drift is geslagen - beter natuurlijk : sommige van zijn gebruikers - blijkt uit : Hoe verkrijg ik een database pad met diens alias; West-Java heeft diens eigen cultuur en taal (...); Gouden Gids of diens licentiegegevens; door van elke variabele diens gemiddelde af te trekken. Allemaal voorbeelden uit de reeks van 38.200 die Google mij aanbood.

Deze wijdlopige introductie is nodig om de stijlkwaliteiten van Reuters te kunnen savoureren die, wellicht vertaald door het beste wat er werkt bij de krant, op de pagina Buitenland schitteren (NRC 18-2-2002). Ik citeer: Nairobi, 18 febr. (...) De leeuwin greep het bokje vlak na diens geboorte en in plaats van het op te eten, nam ze het mee en verzorgde ze het. Zo komt dus diens zijn oude compagnon dier weer tegen, thans echter als substantief. Op het WEB vond ik al wel De Vogel en diens ogen, dus een absolute primeur is het niet, maar het is toch wel een fraai conglomeraat dat men hier aantreft. Een passage met een groot pronomen-gehalte. Het laatste ze zou ik weglaten, maar aan het eind van het gezwoeg kan ik het wel excuseren. Jammer alleen dat er niet staat : na zijn of haar geboorte. Dan hadden we het allemaal nog weer zoveel zekerder geweten.

Jan van Bakel, 19 februari 2002.

janvanbakel.nl

Terug naar boven

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.