Het vrije westen


Terug naar hoofdmenu
Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Archief Entr'actes

Nooit heeft onze geliefde Moeder de Heilige Kerk - misschien herinnert u zich haar nog - ons, hoewel zij toch heus van wanten wist en weinig geneigd was hogere belangen te offeren aan drenzende en onwillige kinderen, gedwongen tot een luidkeels belijden van alles wat zij ons te geloven en onderhouden voorhield. En weinigen onder U zullen zich niettemin beklagen dat zij lang en breed verdwenen is uit het veld waarbinnen wij gehouden waren ons te bewegen. Maar haar moederlijke gestrengheid, door velen toch zo verafschuwd en haar verwijtend nog nageroepen achter en om de hoeken waar zij onverhoeds verdween, wordt ruimschoots overtroffen door wat een rechter in met name Duitsland zich heden ten dage permitteert tegenover niemand minder dan de bijna honderdjarige Leni Riefenstahl. Want wat leest U in de krant van heden de 17 augustus 2002: Een rechter in Keulen bepaalde dat Riefenstahl niet meer mag zeggen dat ze niet wist dat in de Tweede Wereldoorlog de vele zigeuners in de concentratiekampen daar ook zijn omgekomen. Uit de rest van het krantebericht valt te begrijpen dat Leni Riefenstahl nog heel andere dingen in dat verband heeft gezegd, maar daar gaat het blijkens de uitspraak van de rechter niet om. De rechter verbiedt haar gewoonweg te zeggen dat ze iets niet wist. Let op dat wist. Het kan de vraag zijn of het gaat om wat Leni R. destijds (niet) wist of om wat ze nu (niet) weet. Gaat het over het laatste, dan is de zin en dus de uitspraak van de rechter onjuist geformuleerd. Dan had hij moeten zeggen ... dat ze niet weet .... Dan had hij dus impliciet gesteld dat ze dat nu wél weet en dat ze dus liegt als ze anders zegt. Zijn sententie was dan gewoon een verbod op liegen, en dat hoorde hij dan ook zo algemeen onder woorden te brengen.

Dat hij dat niet doet wijst in andere richting: hij wil haar niet verbieden te liegen, hij wil haar verbieden thans, dus in deze tijd, te beweren dat ze destijds niet op de hoogte was van datgene wat iedereen tegenwoordig als historische werkelijkheid dient te kennen en te erkennen, te weten dat de zigeuners op grote schaal in de Duitse concentratiekampen zijn omgekomen. Daarbij kun je je afvragen waarom hij dat verbiedt. Mag je dat niet zeggen omdat het niet waar is? Of mag je met betrekking tot bepaalde dingen niet het standpunt innemen van dat is een mening? (Waar hebben we dat vaker gehoord?) Gaat het om de waarheid of om verboden standpunten? Als het gewoon tegen het liegen gaat moet de rechter argumenteren vanuit bewijsmiddelen dat zij dat inderdaad al wist en vanuit de moraalregel Gij zult niet liegen. Maar andermaal, dan moet hij dat zeggen.

Dat hij dat niet doet wijst in andere richting: hij wil haar niet verbieden te liegen, hij wil haar verbieden - ongeacht de vraag of het juist is of niet - te zeggen dat ze iets niet wist. Er wordt dus niet een verbod gelegd op het doen van onjuiste uitspraken, veroordeeld vanwege de onjuistheid, maar op het uitspreken van onwetendheid omtrent feiten waaraan - en daar hebt u het verband met die moeder de Heilige Kerk - eenieder gehouden is te geloven en die het derhalve aan eenieder verboden is te ontkennen niet alleen, maar zelfs - en daar ziet u de baas boven baas - te ignoreren, ik bedoel: die niet te weten of ook maar te zeggen die niet te weten, of dat nou waar is of niet. Ziedaar de rampzalige gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Strengere disciplinering is in de geschiedenis onbekend.

Hoezeer de hedendaagse journalist door dit alles in verwarring wordt gebracht blijkt wel uit het feit dat er geargumenteerd resp. gesuggereerd wordt dat Riefenstahl dat destijds allemaal wel degelijk al wél wist, dat ze het glashard had ontkend, dat ze gewoon had gelogen dus: Zij verklaarde zelfs dat ze hen allemaal na de oorlog nog was tegengekomen. Dat komt er dus op neer dat ze denken aan een afkeuring van liegen. Zij begrijpen dus de wereld niet. Een beetje dom, zou je zeggen.

Jan van Bakel, 17 augustus 2002

janvanbakel.nl

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.

Terug naar boven