Terug naar hoofdmenu
Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Archief Entr'actes
De Nederlandse maatschappij vertoont een in zichzelf verscheurde eenheid. Van de ene kant een
regering kiezen die de uiterste gestrengheid nastreeft in haar vreemdelingenbeleid en anderzijds
hemel en aarde bewegen om te voorkomen dat dat beleid wordt uitgevoerd. En natuurlijk allerlei
schrikreacties vertonen als iemand argumenteert tegen een multiculturele samenleving.
Dan wordt er lacherig gedaan over onze cultuur van klompendans en sinterklaas, met de suggestie
dat het om zulke dingen zou gaan als van inkomelingen geëist wordt dat ze zich aan onze maatschappij
aanpassen. Dat alles drijft van de onzin. Het is hard nodig dat iemand duidelijk maakt waar het echt
om gaat als we over eenheid van cultuur praten. Ik ben er de man niet naar om me te moeien in een
politieke discussie, maar ik vind dat ik wel hier en daar wat onzin uit de wereld mag helpen.
Vooreerst dit: eenheid van cultuur moet er natuurlijk zijn, eenvoudig omdat meervoudigheid van cultuur
het inbegrip is van een omsamenhangende samenleving waarop geen uniforme wet past. Daarvan kun je dus beter
meerdere afzonderlijke samenlevingen maken. Zodra er van die dubbele toestanden ontstaan moet ofwel de wet
verzet worden of het land gesplitst. De lopende discussies over de multiculturele samenleving gaan eigenlijk
hierover. Wie zegt dat de zaken de spuigaten uitlopen vindt feitelijk dat het punt van de splitsing al is
gepasseerd. Op Europees niveau speelt de kwestie van de vermelding van het Joods-Christelijke fundament onder
de westerse geschiedenis, maar ook dat is volgens mij een achterhoedegevecht. De vraag moet beantwoord worden
wat nu wel of niet wezenlijk is, zowel op Europese schaal als in de discussie binnen onze polder.
Balkenende meent dat je dat kunt beslissen in termen van normen en waarden, maar iemand zou hem moeten kunnen
uitleggen dat het om politieke keuzes gaat.
Om u de waarheid te zeggen: ik vind het eigenljk helemaal geen lastig probleem. Als ik zo eens wat rondkijk in
onze wereld dan zie ik hier en daar nogal wat dat ik niet vind passen bij weer andere verschijnselen. Veel is
strijdig en onverzoenbaar met andere dingen, terwijl ze toch allemaal evident getolereerd worden. Neem bijvoorbeeld
een conference van Theo Maassen, een Hells-Angels-begrafenis, een gay-optocht in de Amsterdamse grachten,
een ontvangst van de Paus in Utrecht in 19-zoveel. Om maar eens wat te noemen. Veel van zulke dingen zijn
nauwelijks te verdragen, maar onze maatschappij kan het wel hebben. Onze uniculturele maatschappij is er niet
bij in het geding. Je mag er wat mij betreft wel over redetwisten maar wie onze monocultuur in gevaar ziet, ziet
spoken.
Het is niet onmogelijk de eenheid van onze beschaving op een voor iedereen duidelijke manier te karakteriseren.
Ik doe het zo. Leer de mensen dat andere mensen anders denken dan jij en dat je met ze moet proberen te leven.
Totdat je ze misschien voor de rechter moet slepen. (En leg je dan neer bij wat die zegt.) Dring je eigen opvattingen over
wat dan ook niet aan anderen op. Zorg dat ze geen last hebben van de dingen die jij in je kop hebt.
Privé dingen moet je privé houden. Pas je een beetje
aan bij wat mensen van je mogen verwachten. Doe geen dingen die verboden zijn.
Doe vooral ook een beetje gewoon, zodat de wereld gewoon door kan draaien.
Als dat voor jou onmogelijk is, vraag je af wie er gek is, jij of de wereld. Relativisme dus. Geen dogmatisme.
En zorg dat er verplichte scholen zijn waar mensen dat aan en van elkaar leren.
Vrijheid, gelijkheid, wettigheid. Meer moet dat niet zijn, zegt de Vlaming.
En als je het nou nog niet begrijpt: kijk naar de Surinamers in Nederland.
Jan van Bakel, 6 januari 2004
janvanbakel.nl
Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.
Terug naar boven
