Jan van Bakel



Kreeftesla


Terug naar hoofdmenu
Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Archief Entr'actes

Kardinaal is een hele verantwoordelijkheid maar aan lid van de spellingscommissie moet je ook niet licht tillen. Je zou denken dat die lieden inmiddels na al het gekanker over ruggengraat en zielenpiet een goed heenkomen moeten hebben gezocht in de vergetelheid. Maar nee hoor, het karwei was nog niet af. Nu moeten de paardebloem en de kreeftesla er eindelijk ook aan geloven. Toen ik het vanavond op teletekst zag dacht ik: hee goddorie, ben ik zo'n dom-oor, moest dat dan al niet volgens die oude nieuwe krankzinnige regel? Hoe zouden ze dat eruit gehouden kunnen hebben? De afstand tussen paardevijg en paardebloem is toch niet zo groot? Ik weet het niet. Ik heb nooit een woord van die regels gelezen. Laat staan het groene boekje gekocht. Ik weet natuurlijk wel wat voor risico ik loop in onze huidige kennismaatschappij - waarover ik eerder enkele woorden in het midden mocht brengen - met die ingezonden-briefschrijvers die weer eens hun fatsoensrakkerige spellingcorrectieverdedigende opvattingen konden botvieren toen iemand het woord peiler gebruikte in plaats van pijler. U zult zeggen: daar heb je zelf goed aan meegedaan met die laatste entr'acte van je! Maar nee hoor, je kunt daar geen woord van afkeuring van mijn kant aanwijzen. Ik heb alleen wat meewarig gedaan met die spellingsfanaten van de krant, die plotseling zichzelf in de voet schieten. De krant die ooit geweigerd heeft een stukje van mij te plaatsen waarin ik me afvroeg hoe het te verenigen was dat de redactie wel Vincent Icke zijn gal liet spugen over die spellingsonzinnigheden, maar zelf halsstarrig al die regels toepaste.

Wat eraan mankeert is niet de manier waarop mensen spellen. Onze eigen cultuur heeft vanaf de gouden eeuw uitgeblonken door verschil van inzicht in die zaken en door verschil van spelling. Als je erin slaagt iets consistents te bedenken - want je moet natuurlijk wel regels volgen, anders is de gein eraf - is daar niks tegen. Maar je volgt toch niet schaapachtig iets doms, ook al is dat ten koste van de belastingbetalers in de wereld gebracht. Het Nederlandse volk reageert als door een wesp gestoken als het zulke dingen ziet. Want dat weten ze, zelfs vandaag nog. Spelling is omtrent taal feitelijk het enige wat er nog toe doet. Dat blijkt ook uit die prachtige heilige mis van het nationaal diktee met twaalf heren en Philip Freriks. Ik zie dat niet op tv want ik kijk er niet naar. Als ik er in het voorbijzappen wat van opvang zie ik die geleerde jongens met wie ik vroeger nog in de vereniging gezeten heb deftig met een pak papieren door het beeld en de tweede kamer lopen om ergens te gaan vertellen dat dit of dat met twee t's moest en dus fout was. En dan krommen zich mijn tenen. Ik begrijp eigenlijk niet dat er zulke gewichtigheid vertoond wordt over de spelling. Als daags na dat feest Kluwer duidelijk weer een beetje in de plus is moet het wel om die boekjes gaan. Moet er dan geen officiële spelling zijn? Welnee. Iedereen moet maar zien een consistent systeem te volgen en niemand lijdt eronder. Er zullen heus geleidelijk wel een aantal stromingen ontstaan en misschien komt er door marktwerking nog een beetje enigheid. Maar juist op dat punt van consistentie zijn de zaken met onze eerbiedwaardige spellingscommissie fout gelopen. We hebben voor de tv bij het eerste krakeel te horen gekregen dat we de gedachte aan dat meervoud nou eens eindelijk uit ons hoofd moesten zetten. Eerstens gaat het hoofd van het volk zelf over zijn taal, maar tweedens toont het gefoezel met koninginnedag duidelijk aan dat de commissie met dat meervoud boter op het hoofd heeft. Maar daar is nog iets anders. Die -n- in de geschreven taal ontsnapt niet aan de volkswellust om uit te spreken wat er op papier staat. Tom Egberts - naast vele anderen in de sportverslaggeving, Frank Snoeks mag er ook zijn met heDZijnet - spreekt niet alleen over uiDZonderlijk en oBZettelijk, maar ik heb hem ook al duidelijk ruggeNgraat horen zeggen.

Jan van Bakel, 25 april 2005

janvanbakel.nl

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.

Terug naar boven