Jan van Bakel



Alleenrecht op een begrip


Terug naar hoofdmenu
Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Archief Entr'actes

Je kunt veel zeggen over Agnes van Ardenne-Van der Hoeven, en in het bijzonder dan, actueel, over haar interventie inzake de kwestie van de Deense cartoons. Bijvoorbeeld dat ze een sublieme uiteenzetting gaf in haar opstel onder de titel De spotprentencrisis: een vertekend beeld (NRC Opinie, 28-2-2006) of dat niemand erop kan bogen een plank ooit zo deerlijk te hebben misgeslagen. Beiderlei doet zich voor in een latere editie (NRC 2-3-06), enerzijds vanwege Leon de Winter, anderzijds door een enthousiaste ingezonden-briefschrijver uit Maastricht (C. Vreeling), die van hulde spreekt. En nog wel op dezelfde pagina. Ik zal me niet in die kwestie gaan mengen, want ik vind dat iedereen mans zat is om dat allemaal voor zichzelf te beoordelen. Een domoor is wie er domme meningen op nahoudt en domheid is een onuitroeibaar verschijnsel. Je moet niet proberen tegenover een mening a een mening b te plaatsen, want dat is des te zinlozer naar gelang het te eniger plaatse noodzakelijker is. Wat je kunt doen is je verplaatsen in het betoog van enige betoger en aantonen dat het betoogde in zichzelf en door zichzelf aan waanzin overlijdt.

Ik ben niet veel verder gekomen dan de titel. "De spotprentencrisis: een vertekend beeld" staat er groot en duidelijk. Ik heb niet kunnen achterhalen of die crisis een vertekend beeld is van het een of het ander, of hier door de auteur daarvan een vertekend beeld gaat geleverd worden, dan wel, derdens, of misschien de één of ander hier of daar daarvan een vertekend beeld heeft geleverd dat hier gecorrigeerd gaat worden. Is dat geen slordigheid van denken? Of zal de ondertitel verheldering brengen? "Westen heeft niet het alleenrecht op het begrip vrijheid" heet het. En daarover ben ik toen stil gevallen. Ik dacht: als gesproken wordt over "alleenrecht" is voorondersteld dat er sprake kan zijn van een recht. Zodoende wordt hier de gedachte geïntroduceerd dat iemand recht kan hebben op iets, en wel, in dit geval, op een bepaald begrip. Laten we even in het midden wat dat is "het begrip vrijheid" en volstaan we even met "het begrip". Kan met zin gezegd worden dat iemand recht heeft op een begrip? Onzin natuurlijk. En daar komt dus nog bij dat spreken van "het begrip vrijheid" uiteraard alleen mogelijk is wanneer die "vrijheid" naar haar aard is gedefinieerd. Recht op een begrip? Mist, ledig gepraat. Als de minister bedoelt dat iedereen recht heeft op zijn eigen opvattingen over vrijheid omdat die even waardevol zijn als andere, laat ze dat dan zeggen.

Jan van Bakel, 5 maart 2006

janvanbakel.nl

Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.

Terug naar boven