Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief
Terug naar hoofdmenu
Wie kent niet de Woordhoek van Ewoud Sanders op de achterkant van de NRC?
Hij is zonder twijfel de grootste kenner-van en de machtigste jager-in
het woud van de Nederlandse woorden. Op raadselachtige wijze
en als een beheerder met groot gezag zal hij je bij voorbeeld van
elk woord dat een beetje bijzonder is het eerste gebruik weten te melden
(en ik help hem: semagram, 1981).
Hij kent alle plaatsen waar het sindsdien gebruikt is.
En hij weet alles van de strijd om de woorden, van de klucht
van het Groot Diktee van Philip Freriks tot en met het spook van de commercie,
zoals dat thans in de krant
van 21 december onder zijn pen voor het eerst luid en duidelijk en zonder blikken of
blozen dreigend vanachter de gordijnen te voorschijn springt.
De aanleiding is de manier waarop het nieuwe Leidse ANW
(Algemeen Nederlands Woordenboek) in digitale
vorm gaat verschijnen op het internet en daar, volgens de
wetten die gelden voor alles wat zich aan gezag en orde ontworstelt,
een onduidelijke en wankele status zal krijgen, omdat toegevoegde
filmpjes, afbeeldingen en geluiden vanwege auteursrechten alleen via
linking zullen kunnen worden ingeschakeld en daardoor aan het gezag
van de ANW-mensen ontsnappen. Maar hoezo? Ik begrijp het niet goed.
Zouden die mensen van het ANW dat niet weten? En is dat erg?
Zo is het toch met alles? Zelfs de bijbel mag iedereen vertalen zoals ie wil.
Gaat het om de wetenschap? Of toch om iets anders?
Ik heb er al eerder wel eens voor gepleit om de macht over de taal,
in casu over de spelling, los te maken van het gezag van de
overheid. Ik had de indruk dat die hele spellingstrijd alleen maar via
de overheid bezworen moest worden om de commerciële belangen van Wolters, Kluwer en weet ik
veel te kunnen beschermen. Ik heb het allemaal nooit vertrouwd.
Ewoud Sanders haalt dat punt nou helder en duidelijk naar voren. Ik citeer:
"Het ANW is niet alleen het grootste woordenboekproject van dit moment,
maar ook het duurste. Geen enkele commerciële uitgeverij kan
jarenlang zoveel geld in een woordenboek pompen.
Een uitgeverij als Van Dale staat al jaren onder druk en het zou mij
niet verbazen als die druk door het ANW flink zal toenemen,
met name op de Grote Van Dale.
Want al kun je een ANW op allerlei niveaus raadplegen,
uit onderzoek blijkt dat verreweg de meeste mensen woordenboeken juist heel oppervlakkig
gebruiken: zij zoeken naar de spelling en de betekenis van een woord.
En welke commerciële uitgever kan daar straks nog geld voor vragen
als het allemaal gratis online staat?"
Hèhè, het is eruit...
Jan van Bakel, 22 december 2009
janvanbakel.nl
Terug naar boven
Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.
