Vorige Entr'acte
Volgende Entr'acte
Terug naar Archief
Terug naar hoofdmenu
Als er iets is wat wij weten is het dat wij iets willen weten.
Als je even probeert te zien en te begrijpen wat je ziet, wat je voelt, wat je nadenkt,
dan val je onmiddellijk in een diep Niets-Alles. Dat klinkt gewichtig en er is veel
in de gewone wereld van alle gewone mensen dat daar met onwennigheid tegenover staat.
Daar moet je niet over nadenken zegt men meestal. Als je nadenkt loop je vast,
zeggen ze en nadenken is dus onheil.
Soms doe ik het toch. Tenminste zo noem ik het maar gemakshalve: nadenken.
Ik weet eigenlijk niet wat het is. Je zou moeten weten wat gedachteloosheid is
en hoe er ergens binnenin jou iets kan besluiten over te gaan op iets wat je
met enige hoogmoed voor je zelf gemakshalve karakteriseert als de hoogste
menselijke activiteit: nadenken. Maar als je nadenkt weet je tamelijk snel
zeker dat je niet weet wat dat is. Hoe die activiteit er op enig moment
NIET zou kunnen zijn en dan plotseling WEL lijkt direct al een onoplosbaar raadsel.
Dat slaan we dus over, want anders komen we helemaal tot niets.
Hoe komen we tot iets? Ik moet de gemakkelijkste weg kiezen en stellen:
"In het begin schiep God hemel en aarde" (Genesis 1 1.)
Een alternatief voor zoiets is er niet en de allereerste kwestie is daarmee
geworden: wie of wat is God? En daarover moeten we het dus zeker eerst hebben als we
ergens willen komen.
Het is het gemakkelijkst om te zeggen wat God zeker NIET is. God is zeker iets
anders dan alles wat bestaat. Alles wat bestaat immers is iets van de wereld of de wereld
zelf en dat moet heel wat anders zijn dan God. Maar: kan er iets anders zijn dan alles wat bestaat?
Natuurlijk niet. Dus God kan niet bestaan.
Om van dat probleem af te zijn en uit religieus respect voor het onzegbare
neemt men meestal zijn toevlucht tot uitspraken als "God zegt: Ik ben die ben".
Maar daarmee is natuurlijk geen enkel probleem opgelost.
Laten we eens kijken naar uitspraken over het Goddelijk wezen die binnen de godsdienst
algemeen aanvaard lijken te zijn. Bijvoorbeeld dat het de wil van God is dat wij
ons leven inrichten volgens zijn Wil. (Zijn Heilige Wil).
Dat betekent dat er iets moet kunnen zijn dat er niet is maar dat door God gewenst wordt.
Hoezo? Is het dan denkbaar dat er enig deel is van het door God gewenste dat (nog) niet
bestaat? Is het antwoord "ja" dan is er iets in de realiteit dat afwijkt van het door
God gewenste. Zijn Wil wordt dus gefrustreerd. Ondenkbaar, een heiligschennende gedachte.
De enige manier waarop iets kan "zijn" of tot stand komen is de Goddelijke wil.
Iets wat strijdig zou zijn met de Goddelijke wil kan niet bestaan en alles wat
God wenst komt noodzakelijk door die wens tot stand. Alles wat in Gods
wil opgesloten, inbegrepen, is, hoort noodzakelijk tot de werkelijkheid en wie dat
niet wenst aan te nemen moet de Goddelijke Wil en Almacht laten varen.
Zou God dan niet een historisch wezen kunnen wensen dat over een ware vrijheid beschikt,
dat wil zeggen dat iets kan willen wat eventueel afwijkt van de Goddelijke wensen?
Iets dus dat iets kan veroorzaken wat strijdig is met de Goddelijke wens?
Natuurlijk niet. Immers dat zou een frustratie impliceren van de Goddelijke wil en
dat is strijdig met Zijn Almacht.
Trouwens, over almacht gesproken. De Almacht Gods moet inhouden dat niets voor Hem
onmogelijk is. Voor zulk een uitspraak is het noodzakelijk als uitgangspunt te kiezen
een of ander systeem van werkelijkheden van zodanige aard dat daarbinnen geen
beperking bestaat op de aard van de werkelijkheden die daarmee historisch samenhangen.
Historische samenhang moet inhouden dat er regels zijn volgens welke een situatie-i+1
voortkomt uit een situatie-i. Zulk een situatie moet ongestructureerd zijn,
aangezien de structuur van een situatie per definitie de beperking is (of inhoudt) op wat er
historisch uit kan voortkomen of op kan volgen.
Wat hetzelfde is. Almacht is uiteraard onmogelijk omdat ervoor vereist is
dat er geen beperking geldt op wat op iets kan volgen.
Zij eist de opheffing van regels voor historische samenhang.
Almacht eist toelating van het ondenkbare. Over het ondenkbare kan niet gedacht worden.
Almacht slaat dus letterlijk op niets.
Jan van Bakel, 23 Mei 2012
janvanbakel.nl
Terug naar boven
Reactie? Bericht: jan.van.bakel@gmail.com.
